Organik Bileşikler
Organik Bileşikler, canlı vücudunda üretilen karbonlu bileşiklere organik bileşikler denir. Organik bileşikler canlı vücudunda yapıcı onarıcı ve enerji ham maddesi olarak iş görürler.Hepsinde Karbon(C), Hidrojen(H),Oksijen(O) elementleri ortaktır. Organik bileşiğin özelliğine göre Kükürt(S),Azot(N),Fosfor(P) gibi elementler de bulunur. Ancak bazı organik moleküllerde oksijen atomu bulunmaz.Bunlar yapılarında karbon ve hidrojen atomlarını bulunduran moleküller olup HİDROKARBONLAR olarak adlandırlır.
Canlıların Yapısında Bulunan Organik Bileşikler:
*Karbonhidratlar
*Yağlar(Lipitler)
*Proteinler
*Enzimler
*Vitaminler
*Nükleik Asit
*ATP
KARBONHİDRATLAR:
*Yapılarında C,H,O iyonları bulundururlar.
*Bitkilerin fotosentezi sonucunda oluşurlar.
*Genel formülleri (CH2O)n ' dir.
*En önemli görevi canlıya enerji sağlamaktır.Ayrıca yapı maddesi olarakta kullanılır.
*Çoğu şeker yapısında olduğu için sakkarit denir.
*Yapılarında bulunan şeker molekülüne göre adlandırılırlar.
a.Monosakkaritler ( Tek Şekerler):
*Karbonhidratların en küçük yapı taşlarıdır.
*Sindirimleri olmaz.
*Hücre Zarından Geçebilirler.
*Monosakkaritlerden glikoz hücre zarının yapısına katılabilir.
*Suda çözünmezler.
*Beyin hücrelerinin kullandığı tek monosakkarit glikoz'dur.
*Monosakkaritler yapılarındaki Karbon(C) sayısına göre adlandırılırlar.
5C'lu (Pentoz):Yapılarında deoksiriboz ve riboz bulunur.Deoksiriboz şekerinde,riboz şekere göre 1 oksijen atomu eksiktir.Deoksiriboz şekerinde,DNA ve riboz şekerinde RNA ve ATP bulunur.
6C'lu (Heksoz):Kapalı formülleri (CH2O)n'den C6H12O6 dır.En çok bilinen monosakkaritlerdir.Yapısında Glikoz,Fruktoz ve Galaktoz bulunur.
Glikoz:Kan Şekeri ve üzüm şekeri olarak bilinir.
Fruktoz:Meyve şekeri olarak bilinir.
Galaktoz:Süt şekeri olarak bilinir (Kısaca hayvansal kaynaklı şekerler diyelim
).
b.Disakkaritler ( Çift Şekerler ):
*Hücre zarından geçemezler.
*Su ile daha küçük yapıtaşlarına ayrılabilirler.
*Dehirdrasyon sentezi sonucu oluşurlar.
*Sindirildikten sonra hücre zarından geçebilirler.
*2 tane monosakkarit in GLİKOZİT BAĞIile başlaması sonucu oluşurlar.
*Disakkaritler oluşurken su açığa çıkar.
*Disakkaritlerin oluşumu sırasında hücre enerji harcar.
*3çeşit disakkarit vardır bunlar Maltoz,Sakakroz ve Laktozdur.
GLİKOZ+GLİKOZ__________________>Maltoz+Su
GLİKOZ+FRUKTOZ_________________>Sakkaroz+Su
GLİKOZ+GALAKTOZ________________>Laktoz+Su
c.Polisakkaritler ( Çok Şekerliler ):
Çok sayıda glikoz moleküllerinin glikozit bağı ile bağlanmaları sonucunda oluşmuşlardır.Polisakkaritlerin oluşumu bir dehidrasyon sentezidir ( Yani reaksiyon sonunda su açığa çıkacak ).Bu oluşum sırasında daima glikoz sayısından bi eksik sayıda (n-1) su açığa çıkar.
GLİKOZ+GLİKOZ......... ( n ) GLİKOZ____________>Polisa kkarit+(n-1)su
Organik Bileşikler, canlı vücudunda üretilen karbonlu bileşiklere organik bileşikler denir. Organik bileşikler canlı vücudunda yapıcı onarıcı ve enerji ham maddesi olarak iş görürler.Hepsinde Karbon(C), Hidrojen(H),Oksijen(O) elementleri ortaktır. Organik bileşiğin özelliğine göre Kükürt(S),Azot(N),Fosfor(P) gibi elementler de bulunur. Ancak bazı organik moleküllerde oksijen atomu bulunmaz.Bunlar yapılarında karbon ve hidrojen atomlarını bulunduran moleküller olup HİDROKARBONLAR olarak adlandırlır.
Canlıların Yapısında Bulunan Organik Bileşikler:
*Karbonhidratlar
*Yağlar(Lipitler)
*Proteinler
*Enzimler
*Vitaminler
*Nükleik Asit
*ATP
KARBONHİDRATLAR:
*Yapılarında C,H,O iyonları bulundururlar.
*Bitkilerin fotosentezi sonucunda oluşurlar.
*Genel formülleri (CH2O)n ' dir.
*En önemli görevi canlıya enerji sağlamaktır.Ayrıca yapı maddesi olarakta kullanılır.
*Çoğu şeker yapısında olduğu için sakkarit denir.
*Yapılarında bulunan şeker molekülüne göre adlandırılırlar.
a.Monosakkaritler ( Tek Şekerler):
*Karbonhidratların en küçük yapı taşlarıdır.
*Sindirimleri olmaz.
*Hücre Zarından Geçebilirler.
*Monosakkaritlerden glikoz hücre zarının yapısına katılabilir.
*Suda çözünmezler.
*Beyin hücrelerinin kullandığı tek monosakkarit glikoz'dur.
*Monosakkaritler yapılarındaki Karbon(C) sayısına göre adlandırılırlar.
5C'lu (Pentoz):Yapılarında deoksiriboz ve riboz bulunur.Deoksiriboz şekerinde,riboz şekere göre 1 oksijen atomu eksiktir.Deoksiriboz şekerinde,DNA ve riboz şekerinde RNA ve ATP bulunur.
6C'lu (Heksoz):Kapalı formülleri (CH2O)n'den C6H12O6 dır.En çok bilinen monosakkaritlerdir.Yapısında Glikoz,Fruktoz ve Galaktoz bulunur.
Glikoz:Kan Şekeri ve üzüm şekeri olarak bilinir.
Fruktoz:Meyve şekeri olarak bilinir.
Galaktoz:Süt şekeri olarak bilinir (Kısaca hayvansal kaynaklı şekerler diyelim
).b.Disakkaritler ( Çift Şekerler ):
*Hücre zarından geçemezler.
*Su ile daha küçük yapıtaşlarına ayrılabilirler.
*Dehirdrasyon sentezi sonucu oluşurlar.
*Sindirildikten sonra hücre zarından geçebilirler.
*2 tane monosakkarit in GLİKOZİT BAĞIile başlaması sonucu oluşurlar.
*Disakkaritler oluşurken su açığa çıkar.
*Disakkaritlerin oluşumu sırasında hücre enerji harcar.
*3çeşit disakkarit vardır bunlar Maltoz,Sakakroz ve Laktozdur.
GLİKOZ+GLİKOZ__________________>Maltoz+Su
GLİKOZ+FRUKTOZ_________________>Sakkaroz+Su
GLİKOZ+GALAKTOZ________________>Laktoz+Su
c.Polisakkaritler ( Çok Şekerliler ):
Çok sayıda glikoz moleküllerinin glikozit bağı ile bağlanmaları sonucunda oluşmuşlardır.Polisakkaritlerin oluşumu bir dehidrasyon sentezidir ( Yani reaksiyon sonunda su açığa çıkacak ).Bu oluşum sırasında daima glikoz sayısından bi eksik sayıda (n-1) su açığa çıkar.
GLİKOZ+GLİKOZ......... ( n ) GLİKOZ____________>Polisa kkarit+(n-1)su